Trí thông minh cảm xúc (EQ) và trí tuệ cảm xúc (EI) là một chủ đề chưa có nhiều bộ sách xuất sắc nhưng với những cái tên dưới đây, mình tin là đã đủ hỗ trợ để bố mẹ giúp con cùng tạo dựng khả năng EQ, EI ở mức khá.

• “Giận ơi là giận”: Đây là cuốn sách cực kì tuyệt vời, giải thích cho trẻ hiểu về cơn giận và hậu quả của việc xử lí cảm xúc một cách tiêu cực một cách trực quan, đơn giản, dễ hiểu mà các em bé từ 3 tuổi cũng có thể hiểu được. Trong cuốn sách, khi cậu bé giận, hét lên thì 1 con “Cái gì” từ trong miệng cậu chui ra. Cậu càng tức giận thì nó lại càng to lên. Nó đập phá đồ đạc và cậu hả hê chứng kiến quá trình đó. Nhưng khi nó phá hoại những đồ chơi yêu thích nhất của cậu thì cậu bắt đầu bối rối, cố ngăn nó và cuối cùng là tức giận. Khi cậu thu dọn các đồ chơi mình yêu thích thì “Cái gì” đã bị thu nhỏ lại, cậu quyết định nhốt nó lại.

Cuốn sách này đã giúp tách cơn giận (Con “Cái gì”) ra khỏi cậu bé, khiến trẻ hiểu rằng những hành động của Cái gì là sai nhưng không có nghĩa là cậu bé là người xấu. Cậu bé có thể có thu nhỏ, phóng to “Cái gì”, cho nó quyền đập phá hay không, thậm chí là nhốt nó lại. Cậu bé có khả năng điều chỉnh cảm xúc và hành vi của mình. Từ ngày đọc cuốn sách này, mỗi lần bạn nhà mình tức giận, mình lại bảo ““Cái gì” chuẩn bị chui ra rồi đấy, con đừng để nó phá hoại nhiều nha” thì bạn sẽ ngay lập tức hiểu.

• Tất tần tật về cảm xúc: Cuốn sách này phù hợp với các bạn từ 6 tuổi trở lên với đầy đủ kiến thức từ việc hướng dẫn trẻ cách nhận diện cảm xúc của mình và của người khác, nói ra và xử lí cảm xúc một cách tích cực như chia sẻ với bố mẹ/ bạn bè/ thầy cô, đặt mình trong hoàn cảnh bị buồn/ tức giận để xem mình sẽ muốn gì để giúp bạn đang trong hoàn cảnh đó, lựa chọn xử lí cảm xúc một cách phù hợp…. Cuốn sách chia cảm xúc thành 4 loại tương ứng với 4 màu sắc: buồn bã – xanh dương, tức giận – màu đỏ, vui – màu vàng, thư giãn – xanh lá cây. Mình đặc biệt thích những nhắn nhủ của cuốn sách này gửi đến trẻ:

“Chúng ta đều biết rằng, thật là tồi tệ khi có ai đó đối xử không tốt với mình. Thế nhưng đôi khi chính chúng ta lại đang đối xử không tốt với bản thân và điều này cũng có thể làm chúng ta buồn.”

“Nếu em không thể tìm ra lý do vì sao mình cảm thấy như vậy thì cũng là điều bình thường. Thỉnh thoảng não bộ khiến chúng ta cảm thấy một điều gì đó mà không cần có lý do nào cả.”

• Hiểu về cảm xúc và hành vi của trẻ: Bộ sách này gồm 8 cuốn, viết theo dạng các câu chuyện về những em bé đang có cảm xúc nào đó, em bé đó đã thể hiện cảm xúc đó như thế nào và người lớn xung quanh đã giúp các em hoặc tự các em đưa ra những lựa chọn xử lí cảm xúc đó một cách tích cực ra sao. Điều mình tâm đắc nhất ở bộ sách này là nó luôn có một thông điệp cốt lõi rằng, cảm xúc của trẻ cho dù tức giận, buồn bã…. đều là bình thường và được chấp nhận. Việc của người lớn không phải là phủ nhận các cảm xúc đó, cố xua chúng đi mà giúp trẻ nhận ra cảm xúc đó và tự tìm cách xử lí cảm xúc đó một cách tích cực. Vì thế, mình tin là lũ trẻ sẽ thích thú và cảm thấy gần gũi, đồng cảm khi thấy bạn cũng sợ hãi, cũng lo lắng, cũng tức giận…, cảm thấy yên tâm và được an ủi khi thấy bạn không bị chỉ trích vì những cảm xúc đó. Cuối cùng mới là chúng học được cách xử lí cảm xúc tích cực như bạn.

• Bộ sách “Hôm nay con thấy thế nào?”: Bộ này là sách bồi cứng, phù hợp với các bạn nhỏ từ khoảng 3 tuổi, là bộ sách vẽ rất dễ thương, câu chữ đơn giản để bé hiểu và nhận diện cảm xúc, những cách thể hiện cảm xúc. Phần xử lí cảm xúc trong sách rất thoáng qua, mình thấy phù hợp với độ tuổi này và mục đích của sách. Bố mẹ sau khi đọc có thể cùng con thảo luận về cách xử lí cảm xúc nếu cần. Tuy nhiên, nhận diện được cảm xúc, gọi tên nó đã là một bước tiến rất lớn với các em bé 3 tuổi rồi, bố mẹ cứ bình tĩnh nhé.

• Bộ sách “Kĩ năng làm chủ cảm xúc” bao gồm nhiều cuốn nói về sợ hãu, tức giận, buồn bã, tiếc nuối…. Bộ này thì tập trung nhiều hơn vào việc thể hiện cảm xúc và cách xử lí cảm xúc, phù hợp với các em bé từ 4 tuổi trở lên.

• Bộ sách “Phát triển trí tuệ cảm xúc” gồm 5 cuốn của Jaynee Sanders. Sách viết theo dạng kiến thức ngắn gọn, dễ hiểu cho trẻ chứ không phải là câu chuyện, phù hợp để bố mẹ và con vừa đọc vừa trò chuyện, thảo luận. Ưu điểm là sách minh họa đẹp, dẫn dắt nội dung cũng khá thú vị, không bị khô khan. Mình thấy nên kết hợp các sách dạng câu chuyện và các sách dạng kiến thức thế này thì sẽ thu hút trẻ và truyền tải kiến thức hệ thống, đầy đủ hơn.

• “Thắc mắc nhỏ, ngỏ cùng em” về Cảm xúc: Thêm một cuốn sách viết theo dạng kiến thức, thông tin đơn giản cho trẻ từ 6 tuổi trở lên.

Tất cả các đầu sách này đều có ở Tổ ạ. Chúc các bố mẹ và các em bé có hành trình đọc và khám phá thật vui nha <3