“Được học”
Những ngày vừa qua khi nhiều người cho rằng nguyên nhân chính dẫn đến trẻ tuổi teen tự tử là do áp lực học tập, chỉ trích giáo dục, cho rằng con k cần học giỏi, chỉ cần vui là được mình suy nghĩ về mục đích của giáo dục, con trẻ đi học để làm gì và cần học đến mức nào. Và mình nghĩ đến cuốn sách này, cuốn sách là câu trả lời xuất sắc cho câu hỏi đấy mà mình nghĩ ai cũng nên đọc.
Tara sinh ra và lớn lên ở Mỹ nhưng đến năm 16 tuổi mới được đi học, vật lộn với sự xung đột giá trị giữa trường học và thế giới mới mà cô được khám phá với những gì cô từng biết trước đây. Tara hoang mang liệu việc đi học là đúng hay sai khi cô sắp đánh mất gia đình, bị bố mẹ, anh trai, chị gái – những người vẫn giữ niềm tin vào chữa bệnh tại nhà, vào ngày tận thế, vào “đồng căn vi lượng” và thảo dược do họ chế ra có thể chữa bách bệnh, y học là thứ vớ vẩn, rồi thao túng, đe doạ, sử dụng bạo lực với người thân – từ bỏ. Cuối cùng, điều mà mình nhận ra qua hành trình đau đớn của Tara chính là giá trị của giáo dục, để chúng ta biết suy nghĩ, đánh giá và đưa ra những quyết định đúng đắn.
Con chúng ta có cần đi học k? Chắc chắn cần? Chúng có cần học giỏi không? Nên khuyến khích chúng học hết khả năng của mình, học tập khuyến khích suy nghĩ và tư duy. Nhưng chúng có phải học giỏi bất chấp chúng không yêu thích, cố gắng mà vẫn không học giỏi không? Chắc chắn không. Điều đó khiến chúng chán ghét việc học, đó là điều rất đáng lo ngại.
Trẻ con có thích học không? Chắc chắn là có nếu nó đúng với nghĩa với việc học là để tìm tri thức và học theo nghĩa rộng là bất cứ điều gì chứ không chỉ là việc học các môn ở trường. Trẻ có thể chịu được áp lực học tập, học nhiều nếu chúng muốn không? Chắc chắn có nếu chúng say mê, áp lực phù hợp với chúng và được hỗ trợ, từ bỏ nếu có quá sức. Trẻ có thể học giỏi không? Chắc chắn là có nếu đó là thứ chúng vừa say mê vừa có khả năng.
Với mình, giữ cho con niềm yêu thích học tập, say mê khám phá và tìm thấy niềm vui và hưởng thụ quá trình đào sâu học hỏi, niềm hạnh phúc khi tìm ra câu trả lời hay cách làm 1 cái gì đó quan trọng hơn là học giỏi ở trường. Yêu thích học tập và hiểu rõ ý nghĩa của giáo dục 1 cách thuần tuý như vậy mới giúp chúng ta vượt qua những khó khăn trong học tập, học hiệu quả và vui vẻ thay vì học khổ sở, vật lộn.
Giữ cho con yêu thích việc học rất khó khi bối cảnh giáo dục còn nhiều bất cập, chúng ta cũng phải lần mò học hỏi nhưng mình tin khi chúng ta đặt việc yêu thích học tập và học tập đúng với ý nghĩa của nó là ưu tiên hàng đầu, chúng ta sẽ có thể tìm ra cách phù hợp nhất.
Và như thế, chúng ta mới có thể học tập suốt đời, “được học” chứ không phải “bị học”.